Een griffel is een schrijfinstrument van vrij zachte steen, vaak leisteen, waarmee kon worden geschreven op een lei, dit was een schrijfplankje dat van dezelfde leisteen was gemaakt met een houten kader errond.
Het gebruik van lei en griffel is al uit de 18de eeuw bekend. Een groot voordeel was de mogelijkheid tot hergebruik: het geschrevene kon met een natte spons weer worden uitgewist, en na droging stonden lei en griffel opnieuw ter beschikking van de leerling.
Vandaar dat bij het leren schrijven de griffel goede diensten bewees: fouten en hanenpoten waren nauwelijks een probleem, doordat ze geen materiaalverlies veroorzaakten - papier was kostbaar, inkt ook.
Elke leerling beschikte over een eigen lei, griffel en een sponzendoosje met een vochtig sponsje.
Een griffel was zeer breekbaar en werd in een pennendoos bewaard.
Met de lei en griffel moest de leerling zorgzaam omgaan. Pas als men goed kon schrijven kreeg men pen en papier.
Onze eerste lei en griffel kregen we dus in het kleuterschooltje, in de jaren vijftig van de vorige eeuw.
Tot in de jaren 1960 zijn lei en griffel nog wel gebruikt geweest.
We hebben ook nog een tijdje in de lagere school de griffel en de lei gebruikt. Daar waren het geen tekeningetjes meer maar woordjes en rekensommetjes!
Aan het gebruik kleefden ook nadelen. Het gekras van de griffel kon hinderlijk zijn, en bovendien werd de lei na verloop van tijd glanzend.
Ik hoop ooit nog zo'n lei en griffel eens aan te treffen op een rommelmarkt, die koop ik dan gegarandeert. Nostalgie noemen ze dat!
 |
| De lei en de griffels |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten